Grootboekrekeningen Maken – Uitleg met Voorbeeld Deel 2
Het samenstellen van willekeurige grootboekrekeningen dient te geschieden volgens een aantal vaste boekingsregels. Deze boekingsregels zijn besproken in het eerste deel van de cursus – Het Grootboek.
In dit artikel gaan we met behulp van een aantal voorbeelden de opgedane theorie toepassen in de praktijk. In het artikel dat hierna volgt gaan we het hebben over wat is een kolommenbalans.
Grootboekrekening praktijkvoorbeeld
We gaan ervan uit dat zich de volgende transacties voordoen in de onderneming…
Ontvangst per bank
Er wordt ontvangen een bedrag per bank van een klant betreffende een geleverd product. Daarnaast doen zich nog de volgende financiële transacties voor binnen het bedrijf.
Betaling per kas
Per kas is een bedrag betaald aan een leverancier. Er vindt dus een betaling plaats aan een crediteur.
Inkoop goederen
Er worden een aantal goederen ingekocht die niet direct betaald worden terwijl deze goederen wel al zijn ontvangen. We hebben hier te maken met het op rekening kopen van goederen voor het bedrijf.
Verkoop goederen per kas
Per kas zijn er verkocht een aantal goederen. Deze goederen hebben een bepaalde inkoopsprijs en bij het boeken dient daar straks rekening mee gehouden te worden. Ook van belang bij deze transactie is, dat je winst maakt. In dit geval wordt er gesproken over brutowinst op goederen.
Verkoop goederen
Er zijn weer goederen verkocht, alleen is hier het bedrag niet direct ontvangen, de goederen zijn verkocht op rekening. Ook hier spelen een rol de inkoopspijs van de goederen en de brutowinst.
Betaling consulent
Voor een ingehuurde deskundige die bijstand heeft verleend met online marketingactiviteiten is er een betaling per kas gedaan.
Huur pand
Het pand waarin jij als ondernemer zit is gehuurd. Het huurbedrag dat daarmee gepaard gaat is voor de huidige maand per kas betaald.
Betaling overige kosten
Er is ook nog betaald kosten voor gas, elektra en water. Deze betalingen zijn middels kas gedaan.
Rangschikking boekhoudkundige transacties
Als eerst gaan we alle transacties volgens een bepaalde methode rangschikken en dan op een zodanige wijze dat er een overzichtelijk geheel ontstaat. In dit overzicht neem je op de datum, een boekstuknummer, een omschrijving en als laatst het bedrag.
Samenstelling grootboekrekening
Op basis van het bovenstaande kun je dan nu de desbetreffende grootboekrekeningen gaan samenstellen. De grootboekrekeningen zien er dan als volgt uit….
Veranderingen eigen vermogen
Wanneer er transacties worden verricht bij het drijven van de onderneming, dan zal daarvan het gevolg zijn dat er winst of verlies wordt gemaakt. In dat geval zullen de transacties invloed hebben op het eigen vermogen. Het is van belang dat alle veranderingen die invloed hebben op de stand van het eigen vermogen in de gaten worden gehouden.
Het volgen van veranderingen in het eigen vermogen doen we door een aparte grootboekrekening op te stellen.
In het vorig voorbeeld zijn er een aantal transacties geweest die het eigen vermogen hebben doen veranderen. Dit zijn de volgende transacties geweest.
Verkoop
Er ontstond een brutowinst bij de verkoop. Deze transactie heeft ertoe geleid dat het eigen vermogen toenam.
Betaling fee
Er werd een fee betaald voor de diensten van een consultant. Deze transactie heeft ervoor gezorgd dat het eigen vermogen is afgenomen.
Betaling huur
Deze transactie heeft ervoor gezorgd dat het eigen vermogen is afgenomen.
Betaling kosten
De betaling van kosten heeft er voor gezorgd dat het eigen vermogen is afgenomen.
Hulprekening eigen vermogen
Zoals je hebt gemerkt hebben al deze transacties betrekking op een specifieke soort handeling die er wordt verricht. In het ene geval ging het om het maken van kosten. In het andere geval ging het om het behalen van winst. Nu zijn deze handelingen geen eenmalige transacties die voorkomen bij het drijven van een onderneming. Integendeel, dit zijn transacties die zich constant voordoen.
Omdat er in dit verhaal enig regelmaat van toepassing is, is het handig om deze transacties ook weer verder onder te verdelen. Wat je in dit geval dan doet is, dat je de wijzigingen in het eigen vermogen gaat onderverdelen naar de oorzaken ervan.
De wijzigingen worden vastgelegd in aparte grootboekrekeningen die onderdeel uitmaken van het eigen vermogen. In dat geval wordt er gesproken over hulprekeningen van het eigen vermogen.
Hulprekeningen van het eigen vermogen
Gaan we verder met ons voorbeeld dan kunnen er op basis van het vorige de volgende hulprekeningen van het eigen vermogen worden samengesteld.
We beginnen met een rekening die te maken heeft met de brutowinst. In dit geval noemen wij deze hulprekening: brutowinst op verkopen.
Dan zijn er ook de kosten die je hebt gemaakt. Voor deze kosten zou je dan de volgende hulprekeningen kunnen samenstellen:
- Huurkosten
- Honoraria
- Kosten gas, licht, elektra
Boekingsregels hulprekeningen eigen vermogen
Ook voor de hulprekeningen kun je dezelfde boekingsregels hanteren zoals die gelden voor het eigen vermogen zelf…
Wanneer het eigen vermogen toeneemt, dan dien je desbetreffende hulprekeningen van het eigen vermogen te crediteren (Regel A). Neemt het eigen vermogen af, dan dien je de desbetreffende hulprekeningen van het eigen vermogen te debiteren (Regel B).
Waar je goed op dient te letten is, dat je een hulprekening nooit vanuit de balans opent. Dat geldt alleen voor de rekening eigen vermogen zelf.
Schematisch ziet het er als volgt uit.
Slot
Hiermee zijn wij aan het eind gekomen met wat betreft de behandeling van het grootboek en de grootboekrekeningen. In het volgend deel gaan wij verder met de kolommenbalans.